In een jaar dat lijkt te zijn voorbijgevlogen, is op fundamenteel niveau veel gebeurd. Het leven werd voor iedereen aanzienlijk duurder en politieke voorkeuren zijn scherper uitgesproken dan verwacht. Ondanks alle onstuimigheid in de wereld, heeft 2023 onze sector toch veel verbinding en vooruitgang gebracht.
Dat samen strijden loont, bewezen de landelijke vakbondsacties voor loonstijgingen en het openbreken van de cao’s SW en Aan de slag dit jaar wel. Zowat iedereen in Nederland was er wat betreft salaris al op vooruitgegaan, behalve werknemers in onze sector. Een wrang verhaal natuurlijk, want juist voor mensen die financieel kwetsbaar zijn, is dat extra stukje compensatie in levensonderhoud hard nodig. Ook medewerkers van WVS maakten zich met hun vakbonden hard voor betere arbeidsvoorwaarden. De landelijke acties en onderhandelingen hebben uiteindelijk geleid tot een principeakkoord waarbij alle 75.000 medewerkers in die twee cao’s erop vooruitgaan.
Geen onwil
Ondanks de economische en geopolitieke onzekerheid waarmee we te maken hebben, liggen banen nog steeds voor het oprapen. Je zou dus zeggen dat iedereen met een uitkering daarom inmiddels wel aan het werk is, maar dat is helaas niet het geval. De uitspraak “Wie wil werken, kan werken” gaat in mijn ogen lang niet altijd op. Mijn ervaring is dat het zelden echt een kwestie is van niet willen, en dat het veel vaker gaat om niet kunnen of niet durven. Dat inzicht werpt een ander licht op de beweegredenen en uitdagingen van iemand in een uitkeringssituatie. En het vraagt van sociaal ontwikkelbedrijven en overheidspartners een passende benadering om inwoners op weg te helpen.
Aandacht en vertrouwen
Alleen werk bieden is niet meer genoeg. We moeten mensen nog meer helpen voorsorteren. Na een periode van proeftuinen en onderzoek, richtten we daarom dit jaar samen met onze partners WVS Academie op; een sterke, praktische springplank voor langdurig werkzoekenden in West-Brabant. In het aanbod van WVS Academie werken we vanuit vertrouwen samen met inwoners en is er aandacht voor het verhaal van de mens achter de werkeloosheid. Door middel van een ontwikkeltraject helpen we werkzoekenden in drie fases (Ontdekken, Groeien, Gaan) vervolgstappen maken. En of dat nou uiteindelijk een stap naar betaald werk is of naar bijvoorbeeld vrijwilligerswerk, dat maakt niet eens zoveel uit. Zolang iemand maar uit zijn onzekerheid en isolement komt en weer zelfvertrouwen, ritme en een sociaal netwerk opbouwt. Dat is al winst.
Kennisdeling
In 2023 werden er bovendien weer mooie stappen gezet richting inclusief ondernemen bij MetWerk. Het zakelijke netwerk groeide dit jaar naar 71 leden en mocht Rabobank als enthousiaste nieuwe founder verwelkomen. Ook haken steeds meer onderwijsinstellingen aan. Daar ben ik blij om, want het is hartstikke belangrijk dat scholen en bedrijven elkaar weten te vinden. Het maakt de overstap van praktisch leren naar praktisch werken steeds makkelijker voor jonge werkzoekenden. Tijdens bijeenkomsten van MetWerk werd ook afgelopen jaar weer waardevolle kennis overgedragen, bijvoorbeeld over succesvol matchen van werkzoekende en werkgever, schuldenproblematiek bij werklozen en recente arbeidsmarktontwikkelingen.
Structureel investeren
En dan mochten we in november ook nog naar de stembus. Of de verkozen politieke partijen een succesvolle manier van samenwerken zullen vinden, valt nog te bezien. Ik hoop vooral dat de regering die uiteindelijk zitting neemt, erkent dat er altijd mensen zullen bestaan die meer ondersteuning nodig hebben in het proces naar werk. En dat daar passende voorzieningen voor nodig zijn waarin structureel geïnvesteerd moet worden. Misschien raakt deze politieke onderhandelingsfase een mooie boodschap voor ons allemaal; een beetje extra verdraagzaamheid en respect voor elkaar, zodat we samen een sterke samenleving kunnen bouwen.